BAKİ UYGUN


Muz Üreticisinin Zorlu Mücadelesi

Meyve veren ağaca balta vurmazlar, ancak muz üreticileri hariç herkeste baltalar bilenmiş durumda.


Muz piyasasındaki fiyat belirsizliği bölgeye göre değişirken, üreticiler şaşkınlık içinde bekliyorlar. Ne zaman bir fiyat değişikliği olsa, düşünmeden ve kontrolsüz bir şekilde hasata giriyorlar ve arz-talep dengesi anında bozuluyor. Bu durumdan en çok kar elde edenler ise komisyoncular, nakliyeciler ve halciler oluyor.

Binbir emekle üretmeye çalışan çiftçi, yazın su sıkıntısı, kışın don riski ve yıllardır kontrol edemediği üretim maliyetleriyle boğuşuyor. Yapılan kabaca bir hesapla, 1 kilogram muz üretmek için 15 TL harcama yapılıyor; yani her 1 kilogram muz için üretici 15 TL yıl boyunca toplam masraf ediyor.

Her yıl büyük riskler alarak üretim sezonuna giren çiftçi, yıl sonunda mali durumunu kendi ürettiği muzdan başka hiçbir varlığı olmaması ve karar verme yetkisinin bulunmaması nedeniyle tek başına bırakılıyor. Canla başla ürettiği muzun fiyatını belirleme noktasında hiçbir rolü yok; maliyetini, emeğini ve fikrini soran yetkili bir merci bulunmuyor.

Her yıl onlarca tarım ürününde olan taban fiyat uygulaması, acilen muz için de uygulanmalı ve tavan fiyat pazarlığı yapılmalıdır. Muz üreticisi, tarıma küskündür ve bu nedenle alternatif üretimlere yönelmektedir. Ancak, bu denemeler genellikle bilimsel araştırmalar yapılmadan, kulaktan dolma bilgilerle ve kontrolsüz bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla, tarımın yan kollarına sermayenin dağıtılması konusunda da sıkıntı yaşanmaktadır.

Sermaye, emeğin meyvesidir ve emek olmadan sermaye olmaz. Emek, sermayeden üstündür. İklim şartları her geçen yıl daha da kötüye gitmekte, bölgemiz kuraklıkla karşı karşıya kalmış durumdadır ve hiç yağış almamaktadır. Kuraklığa karşı hiçbir tedbir alınmamakta ve yer altı sularının çölleşmesi hızla artmaktadır.

Bölgemizde üretilecek ve yetiştiriciliği yapılacak her tür için araştırma birimleri kurulmalı ve kuraklığa dayanacak türler geliştirilmelidir. Bölgemiz bu konuda Türkiye'de çok önemli bir noktadadır. İklimi etkileyecek her türlü negatif etki tespit edilip, üreticiler ve bölge halkı bilgilendirilmelidir.

Temel geçim kaynağı tarım olan bölgemiz desteklendiği takdirde, kalite standartlarını sağlayan en aromalı ve en lezzetli muz üretimini yapmak için çaba harcayacaktır. Destek verilmediği takdirde ise muz üreticisi eline keskin baltasını alacaktır.